Ochwat u koni to choroba bolesna, niebezpieczna i, niestety, dość często występująca. Wyjaśniamy, na czym ochwat polega oraz jak go rozpoznać, jak leczyć i w jaki sposób zmniejszyć ryzyko jego wystąpienia.
Co to jest ochwat?
Ochwat u konia to zapalenie tworzywa kopytowego (okrywającego kość kopytową). W wyniku choroby wewnątrz puszki kopytowej zbiera się duża ilość płynu, co powoduje bardzo silny ból u konia. Ochwat jest nie tylko bolesny - jeśli nie zostanie rozpoznany w porę i leczony, może trwale zmienić strukturę kopyta czy spowodować martwicę blaszek kopytowych.
Ochwat zaburza również krążenie krwi, co wpływa na funkcję narządów wewnętrznych, czego skutkiem są poważne zmiany w układzie sercowo-naczyniowym, moczowym, pokarmowym i mięśniowym. Dlatego ochwat jest uznawany za chorobę całego organizmu. W ostateczności może doprowadzić nawet do śmierci zwierzęcia.
Rozróżnia się ochwat ostry i przewlekły. Jego przyczyny bywają różne:
- ochwat o podłożu toksycznym jest wywoływany przez obecność toksyn w organizmie, na przykład w wyniku przebytej choroby bakteryjnej,
- ochwat o podłożu mechanicznym może zostać spowodowany na przykład przez zbyt długi i intensywny wysiłek na twardym podłożu,
- ochwat o podłożu pokarmowym jest wywoływany przez przyjęcie nadmiernej ilości węglowodanów (przy czym ryzyko wzrasta przy koniach z syndromem metabolicznym) lub przy źle zbilansowanej ilości ruchu do spożywanej ilości paszy.
Jak rozpoznać ochwat u konia?
Typowe objawy ochwatu u koni to:
- trudności w poruszaniu się,
- wysoka temperatura ciała,
- gorące i wrażliwe na dotyk kopyta.
Przy czym objawy są silniejsze w przypadku kończyn przednich.
Jak wygląda ochwat u konia? Jest on dość charakterystyczny, szczególnie w przypadku ochwatu ostrego. Koń, który na niego cierpi, czuje bardzo duży ból i stara się przenieść ciężar ciała na mniej bolesne tylne kończyny, w efekcie czego może wyglądać, jakby siedział na zadzie. Ponadto kopyto, w którym występuje stan zapalny, jest wyraźnie gorące, czasami można też zauważyć obrzęk koronki.
Jeśli chodzi o ochwat przewlekły, to chore zwierzę porusza się w charakterystyczny sposób - najpierw obciąża piętki, a dopiero później resztę kopyta. Dodatkowo można zaobserwować deformację puszek kopytowych wynikłą z rotacji kości i nietypowego sposobu chodzenia.
Jak leczyć ochwat u konia?
W przypadku podejrzenia ochwatu należy jak najszybciej wezwać lekarza weterynarii, który postawi diagnozę i wdroży leczenie. Bardzo ważna jest jak najszybsza reakcja, aby jak najbardziej ograniczyć zmiany w organizmie i związane z tym uszkodzenia.
Podejrzewając ochwat, powinniśmy odciąć konia od dostępu do paszy treściwej (nadmierna ilość tego rodzaju paszy przy niewielkiej aktywności zwierzęcia to częsty powód występowania ochwatu u koni) oraz zadbać o chłodzenie kopyt, co nieco spowolni wzrost ciśnienia w puszce kopytowej i złagodzi ból. Aby skutecznie i równomiernie chłodzić kopyta, można zastosować okłady z lodu lub wyłożyć myjkę lub boks folią i wlać do niej zimną wodę.
O tym, jak leczyć ochwat, zadecyduje lekarz. Zazwyczaj polega ono na wyeliminowaniu przyczyny choroby, podawaniu środków przeciwzapalnych, chłodzeniu kopyt, przestawienia konia na odpowiednie podłoże (np. trociny).
Ochwat u koni - jak mu zapobiec?
Czy możemy coś zrobić, aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia ochwatu u konia? Oczywiście! Bardzo istotne są 3 czynniki:
- zbilansowana dieta - ważne jest dostosowanie ilości paszy treściwej do aktywności konia, jego wieku, wielkości i rasy,
- odpowiednia aktywność fizyczna - dostosowana do możliwości i potrzeb zwierzęcia,
- właściwa korekcja kopyt i podkuwanie.
Jeśli interesuje cię ten temat, więcej szczegółowych informacji znajdziesz w książkach poświęconym chorobom koni, takich jak „Choroby koni - weterynaria praktyczna”.